سیدمحمد بن حمزه (غماس)مزاری در نواحی شهر غماس از توابع استان دیوانیه در کشور عراق قرار دارد که به سیدمحمد بن حمزه منسوب است که طبق شهرت محلی از نوادگان حضرت ابوالفضل العباس (علیه‌السّلام) است اما بر این انتساب جای تردید وجود دارد. این زیارتگاه بر اساس خوابی حدود صد سال قبل، ساخته شده است. ۱ - موقعیت جغرافیاییزیارتگاه زیبای سیدمحمد، در نواحی شهر غماس و در چهارراهی که مسیرش به غماس- شامیه و ابوصخیر است واقع شده و مورد توجه اهالی منطقه است. ۲ - فلسفه وجودی زیارتگاهبراساس گزارشات محلی، فلسفه وجودی این زیارتگاه، براساس خوابی می‌باشد که «مشتت حسین فتلاوی»، حدود صد سال قبل دیده است و چهار مرتبه تکرار شدن خواب، باعث شد تا مکان مورد نظر را خاکبرداری کنند که درنتیجه، با صورت قبری مواجه می‌شوند، سپس نخستین بنا را در سال ۱۹۸۰ م می‌سازند و پس از چند سال، بنای کنونی که شامل ایوان، رواق و گنبد است، در سالیان اخیر، ساخته شد. ۳ - صاحب مدفنبه اعتقاد اهالی و کلیددار بقعه، «صباح کاظم حسن» که از قبیله آل‌فتله است، خفته در مزار، سیدمحمد بن حمزة بن عبدالله بن حسن بن عباش الشهید بن امیرمؤمنان علی (علیه‌السّلام) است. [۱]
عامری، ثامر عبدالحسن، المراقد والمزارات فی العراق، ص۳۷۵.
[۲]
حسنی، عادل، دلیل العتبات والمراقد فی العراق، ص۱۶۹.
اما این ادعا، منشا صحیحی ندارد، زیرا تداوم نسل عباس الشهید (علیه‌السّلام)، تنها از عبیدالله بن عباس (علیه‌السّلام) است و او نیز صاحب دو فرزند، به نام‌های عبدالله و حسن بود که تداوم نسل عبیدالله، تنها از حسن بن عبیدالله است و وی در سن ۶۳ سالگی وفات یافت و دارای چهار فرزند، به نام‌های عبیدالله که از سوی مامون، امیر مکه و مدینه و یمن بود.عباس که از خطیبان و سید محترم نزد هارون‌الرشید، دارای مقامی بود، فضل بن حسن که بسیار شجاع بود و حمزة بن حسن که شباهت زیادی به امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) داشت و به حمزةالشبیه معروف است، هنگامی که مامون او را دید، به علت شباهتش به امام علی (علیه‌السّلام)، صدهزار درهم به او هدیه داد، او دو فرزند، به نام‌های ابومحمد قاسم که مادرش زینب و دختر حسن بن علی بن عبدالله بن جعفر طیار (علیه‌السّلام) و علی داشت. [۳]
ابونصر البخارى، سهل بن عبدالله، سر السلسلة العلویه، ص۱۳۳ - ۱۳۶.
از وی، فرزند سومی به نام محمد، به یادگار ماند که با شخص مدفون احتمالی در بقعه کنونی، مقایسه می‌شود.همین مطالب را دیگر علمای انساب بیان داشته‌اند که برای مطالعه بیشتر، باید به منابع مربوط مراجعه کرد. [۴]
ر. ک: عبيدلى، محمدشرف، تهذیب الانساب، ص۲۸۵.
۴ - پانویس
۵ - منبعزیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، برگرفته از مقاله «مزار سیدمحمد بن حمزه»، ج۲، ص۲۸۱. رده‌های این صفحه : زیارتگاههای استان دیوانیه | مزار امامزاده‌های استان دیوانیه | مزار فرزندان عباس بن علی
|